रोगट वाचनाचें मुळावण एक तर ल्हान आसतना पडिल्ल्या चुकींच्या संवयींनी
घाल्लें आसता, नातर त्या चुकांचेर पांगरूण घालपी आपल्याक बर्याक पडपी समजुतींनी.
“झगडटा कित्याक रे? पुस्तक काडून धडो वाच पयलीं.”
“बाकार उबो रावन व्हडल्यान वाच रे.”
“तूं वर्गा भायर ओणवें रावन वाच गो.”
आमी शाळेंत वता
आसतना सावन आयज मेरेन शाळेच्या आवारांत कानार येवपी हीं कांय वाक्यां. वाचन हें
जेन्ना आमी ख्यास्त म्हण वापरतात तेन्ना ती ख्यास्त भुरग्याक आवडपाक जाय अशें आमी
मानून चल्ल्यार आमचे सारखे मूर्ख आमीच.
मनशाचो एक सभाव आसता, एखादें मानवनाशिल्लें काम मनशाक चड वेळ करपाक आवडना.
तें तो बेजारून करता नातर साकशियता.
सर्वसादारणपणान भुरग्यांक वाचपाक नाका आसता, तांकां तें आवडना असोच समज रूढ
जाला. होच समज खरो मानून चल्ल्यारूय तांकां थोड्याच वेळांत कशें चड वाचपाक जाता
हाचें मार्गदर्शन मेळ्ळें जाल्यार तांकां ही तथाकथीत आवड नाशिल्ली गजाल कांय
वेळांतच करपाक मजत जावपाक शकता. भुरग्यांक चुकीचे पद्दतीन वाचपाची संवय लागपाक दिवपाक जायना. वाचतना भुरग्यां मदीं (आनी कांय
व्हडां मदींय) खंयच्यो चुकिच्यो संवयी सांपडटात तें पळोवया.
पुस्तक लागीं धरून वाचप : कांय भुरग्यांक वा व्हडांक पुस्तक लागीं घरून
वाचपाची संवय आसता. सादारणपणान पुस्तक आनी दोळे हातूंतलें अंतर एक ते देड फूट आसपाक
जाय.
न्हिदून वाचप: घरा कडेन भुरग्यांक जर घरच्यांनी वाचपाक सांगलें
जाल्यार भुरगीं पुस्तक घेवन एक तर उदारें न्हिदून नातर उमथें न्हिदून वाचपाक
लागतात.
उच्चार करून वाचप : वाचन प्रक्रियेच्या सुरवातीच्या काळांत व्हडल्यान
वाचप गरजेचें आसता. भुरगो व्हड जातगिरूय ताचे कडल्यान व्हडान वाचून घेतात. पूण
चडशी ही गरज शिक्षकाची आनी पालकाची आसता. भुरगें खंय चुकता, ताका जोडाक्षरां
वाचपाक कळटात काय ना? तें वाचता कांय ना हें काम करतना लेगीत कळपाक जाय
आसता देखून शिक्षक, पालक भुरग्यांक व्हडान वाचपाक लायतात.
व्हडल्यान वाचल्यार चड बरें समजता अशें खूब जाणांचें अशें मत आसता. हें फकत
कांय जाणांचे बाबतिंतूच खरें आसता. जांचीं उतरां वाचून मनांत प्रतिमा तयार करपाची
क्षमता, शब्द आयकून मनांत प्रतिमा तयार करपाचे क्षमते परस कमी आसता, तांकांच हें
लागू जाता.
जबरदस्ती करून केल्लें वाचप : जो मेरेन वाचकाची वाचपाची मानसीक तयारी आसना तो
मेरेन कितल्याय बळयां वाचन करून घेतलें म्हुणून ताचें आकलन वाचप्याक जातलेंच अशें
ना.
वळी सकयल्यान बोट वोडून वाचप : खुबश्या भुरग्यांक वळींतल्या अक्षरां सकयल बोट
दवरून वाचपाची संवय आसता. ल्हान आसतना शिक्षकांनी, पालकांनी लायिल्ली संवय व्हड
जाता मेरेन तशीच उरता.
मान हालोवन वाचप : वाचतना अक्षरांचेर फकत नदर धांवडावन वाचनासतना मान
हालोवन वाचपाची संवय कांय भुरग्यांक आसता. हें पुस्तक आनी दोळे हांचे मदलें अंतर
कमी आसता तेन्ना चड जाता.
पुस्तक हालोवन वाचप : पुस्तक आनी दोळे हांचे मदलें अंतर कमी आसता तेन्ना
आनीक एक वायट संवय जाता ती म्हणल्यार वाचतना पुस्तक उजवे वटेच्यान दावे वटेन
व्हरून वळ वाचप आनी वळ सोंपतकच परत पुस्तक उजवे वटेन हाडप. वाचतना फकत नदर हालपाक
जाय. हेर खंयच्याच स्नांयूंचेर कसलोच ताण आसपाक फावना.
पुटपुटत वाचप : वाचतना मानांतल्या मनांत वाच म्हणल्यारूय शब्द
उच्चारून पुटपुटप अशी संवय कांय भुरग्यां मदीं आसता.
मनांतल्या मनांत शब्दांचो उच्चार करप : वाचतना आवाज भायर काडी नासतना
मनांत त्या शब्दांचो उच्चार करपाची संवय खूब जाणांक आसता. ही संवय व्हडां मदींय खूब
प्रमाणांत आसता. जेन्ना लेखक वळखीचो वा संवकळीचो आसल्यार हें चड प्रमाणांत जाता.
बरयिल्लें वाचतना आमी आमच्या मनांत लेखकाची प्रतिमा तयार दवरतात. जें बरयलां तें
तो आपल्या उलोवपाचे शैलींत आमकां सांगता अशे तरेन आमी वाचतात. दोन शब्दां मदलें
अंतर (वेळ) लेखक उलयतना वापरता तेंच अंतर (वेळ) आमी वाचतनाय दवरतात. देखून वाचपाचो
वेग कमी जाता.
सवका वाचप : सवका वाचल्यार चड बरें समजता अशी खूब जाणांची समजूत
आसता. खरें तर वाचपाची गती विचार करपाच्या गती कडेन सुसंगत आसपाक जाय.
परत परत वाचप : एखादो परिच्छेद वाचतना लक्ष दुसरे कडेन वता आनी
कितें वाचलां ताचें आकलन जायना देखून पुराय परिच्छेद परत वाच्चो पडटा.
वाचतना खेळ करप : वाचतना आपल्या केंसांत हात भोंवडावप, नाकटां खावप,
पांय नाचोवप, हाताक लागीं आसा ताचेर ठेको धरून वाजोवप असल्यो संवयी आत्मविस्वासाचो
उणाव दाखयतात.
वाचतना वा वाचून घेतना वयल्यो संवयी कश्यो पयसावपाक जातात ताचेर जाणीवपूर्वक
यत्न करपाक जाय. कितेंय वाचतना मानसीक शांतकाय गरजेची आसता. जेन्ना शिक्षक, पालक
वाचिल्लोच धडो परत परत वाचात म्हण भुरग्यांक सांगतात, तेन्ना भुरग्यांच्या
मानसीकतायेचोय विचार करपाक जाय.
संगिताचे मळार कळाशी मेळोवपाक सदांच त्रास काडचे पडटात, रियाझ करचो पडटा. आनी
रियाझ करतना फकत रियाझ करून जावचो ना, आपूण खंय चुकतां ताचेर अभ्यास करून आपली चूक
सुदारपाचे डोळस प्रयत्न करपाक जाय. वाचनाचेंय तशेंच आपल्यो चुकी सुदारतकूच वाचनाचो
वेग वाडोवपाक चड सोंपें जाता. आनी वाचनाचो वेग वाडटकूच एका वराचें वाचन अर्दे
वरांत सोंपोवपाक जाता.
चेतन आचार्य
मडगांव, गोंय
No comments:
Post a Comment