“कोंकणी चळवळीक मरगळ आयल्या” हें वाक्य परत परत वापरिल्ल्यान त्या वाक्यांतल्या “ळ” ह्या अक्षराचो आकारूच गुळगुळीत जावन पडला काय असो दुबाव येवपाक लागता इतले फावटी तें वाक्य वापरप जाता.
कोंकणीच्या मळार खूब लोक पोटतिडकीन वावुरतना दिश्टी पडटात. फरक इतलोच, ते फकत तांकांच दिश्टी पडटात, जे तांकां पळोवपाची इत्सा दवरतात. आमचे वेळार अशें जातालें आतां तशें जायना, अशें म्हणपी अपचन जाल्ल्या लोकांक तर ते निखालस दिसनात.
कितलेशेच लोक अजून आपल्या बोल्सांतले पयशे मोडून गाजोवाजो करिनासतना कोंकणीचें काम करतात तें दिश्टी पडटात, कोंकणींत जें ना तें हाडपाचे यत्न करतात. म्हुणूनच उस्मानाबादांत जाल्ल्या 93 व्या अखील भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या अध्यक्षीय भाशणांत संमेलनाध्यक्ष फादर फ्रान्सीस दी ब्रिटो सुद्धां म्हणटात, आवय भाशेचेर मोग कसो करचो तें गोंयांतल्या कोंकणी मनश्यां कडल्यान शिकपाक जाय.
पूण हें बरयतनाच एक प्रस्न मनांत घोळत आसा तो म्हणल्यार “आमी आत्मसंतुश्टी आनी अल्पसंतुश्टी जाल्यांत काय?” जर आमी आत्मसंतुश्टी आनी अल्पसंतुश्टी आशिल्लीं जाल्यार जे धडपडटात ते धडपडटचे नाशिल्ले. जे धडपडनासतना मेरेर बसून परवंतात तेय आत्मसंतुश्टी आनी अल्पसंतुश्टी आसचे नात कित्याक तर ते तशे आशिल्ले जाल्यार हें जायना तें जायना म्हणूय परवंवूचे नाशिल्ले.
“कोंकणी चळवळीक मरगळ आयल्या” ही पिरंगण त्याय वेळार आशिल्ली जेन्ना कोंकणी भाशा मंडळान 1996 वर्सा गोवा युवा महोत्सव ह्या नांवान पुराय गोंय पांवड्या वेल्या तरणाट्यांक एकठांय हाडपाचो सर्तीं रुपान एक यत्न केलो. 300 तरणाटे सर्तक घेवन सुरू जाल्लो गोवा युवा महोत्सव आयज 3000 सर्तक घेवन 25 वर्सांचो जाला. 25 वर्सांचो तरणाटो जाला अशें हांव म्हणचोंना. कित्याक तर जेन्ना खंयचीय कार्यावळ आयोजीत करतात ती कितली जैतिवंत जाता हें ती कार्यावळ आयोजीत करपी आयोजकांच्या समंजसपणाचेर आनी आयोजन कसबांचेर निंबून आसता. युवा महोत्सव केन्नाच भुरगो नाशिल्लो. तो चिरतरूण. तो तरणोच आशिल्लो आनी उरतलोय.
खंयचीय नवी घडणूक, नवो बदल हो प्रस्थापितांक त्रास करता. कित्याक तर ह्या नव्या बदलाक फावो ते तरेन स्वताक बदलप मुळांत कठीण जाल्ल्यान आनी आपल्याक कडेक दवरून हे बदल घडत आशिल्ल्यान प्रस्थापितां भितर अस्वस्थताय निर्माण जाता, बेचैनी निर्माण जाता. वेगळे तरेच्या वैफल्यतेंतल्यान आरोप करप, थोमणे मारप हें असुदायपणान जाता. उदक व्हांवतना वाटेर आशिल्ल्या सगल्यांक आपल्या वांगडा घेवन वचपाचो यत्न करता. कांय आडमेळीं आपले सुवाती वेल्यान हाल्लीं नात जाल्यार उदक तांकां रेवांडो घालून आपल्या मोखीचे दिकेन वचपाक लागता. कांय आडमेळीं पयलीं हट्टाक पेटून घट्ट रोमून रावतात पूण कालांतरान उदका वांगडा व्हांवन वतात. पूण कांय आडमेळीं फातर जावन घट्ट रोमून रावतात. उदकान कितलोय यत्न केलो तरीय हालनात आनी वेल्यान उदकाच्या गतीक आडायत रावतात.
गोवा युवा महोत्सवाक आनी पर्यायान ताच्या आयोजकांक म्हणल्यार कोंकणी भाशा मंडळाक हाचे पयलींय खूब आयकून घेवचें पडलां आनी अजुनूय आयकून घेवचें पडटा. दाखोवन दिल्ल्यो खऱ्यो चुकी मानून तातूंत सुदारणा करपाचें व्हडपण आयज मेरेन मंडळान दाखयलां आनी वैफलतेंतल्यान केल्ले आरोप, आनी ते करप्यांची मानसीकताय समजून घेवन “तेय आमचेच” अशें मानून व्हड मनान दुर्लक्षूय केलां.
गोवा युवा महोत्सवांत सुरवाती सावन आतां मेरेन कितलेशेच बदल घडून आयल्यात आनी कांय जाणीवपूर्वक केल्यात. इलेक्ट्रॉनीक माध्यमांचो वापर करून युवा महोत्सव हायटेक पूण सोंपो केला. गोवा युवा महोत्सवाचो गाभो, गोंयची अस्मिताय, मध्यसुवातीर तसोच दवरून तरणे पिळगेक आकर्शींत करपी बदल आपणायत गोवा युवा महोत्सव घडून येता.
कोंकणी भाशा मंडळान गोवा युवा महोत्सव सुरू करतना मतींत धरिल्लीं उद्दिश्टां पंचविसाव्या वर्सा गोवा युवा महोत्सव घडून येतना साध्य जाल्यांत काय हाचें अवलोकन करप गरजेचें. ताच्याकूय फुडें वचून युवा महोत्सवाचीं उद्दिश्टां पयलेंचींच उरल्यांत काय हाचेरूय विचार जावपाक जाय.
“हांव सांगतां तें तूं आयक” ही संकल्पनाच कुशीक काडून तरणाट्यांक विचार करपाक प्रवृत्त करपी सर्ती आसपावन एक वेगळे तरेचो स्पर्धात्मक महोत्सव घडोवन हाडपाक त्या काळार मंडळाच्या जाळवणदारांक आनी वांगडच्यांक येस आयलें. सर्तींक सामाजीक प्रस्नांची जोड दिल्ल्यान, सर्तकान ताचेर विचार करून, सर्तीची तालीम करता करतां सर्तकाकूच समाजांतल्या वायट चाली रितीची, अन्यायाची जाणीव जावन ते चळवळींत भितर सरपाक लागले आनी चळवळे जाले ही महोत्सवाची सगल्यांत व्हडली उपलब्दी म्हणची पडटली.
महोत्सवांत वांटेकार जावन आपली कला सादर करपाक पुराय गोंयच्या तरणाट्यांक माची मेळोवन दिवप आनी एखादो पंगड/संस्था जैतिवंत जावप हाचे परसूय वेगळीं उद्दिश्टां युवा महोत्सव बाळगिता. महोत्सवांत वांटेकार जावपी शिक्षणीक संस्थांतले भुरगे लोकसंस्कृती केळयतना एखाद्या फिशाल लोककलाकाराक आव्हान दिवपी सादरीकरण करून वता. युवा महोत्सवांतल्यान सादरीकरण करून गेल्ले कितलेशेच सर्तक तांकां त्या सादरीकरणांतल्यान योग्य दिका मेळिल्ल्यान त्या प्रकारांत आपलें नांव गोंयांत, भारतांत आनी आंतरराष्ट्रीय पांवड्यार लेगीत कोंरांतून गेल्यात. ज्या वाठारांनी युवा महोत्सव घडला त्या वाठारांतले कितलेशेच लोक युवा महोत्सवाच्या आनी मंडळाच्या मोगांत पडल्यात. युवा महोत्सवाचें आयोजन जातना सर्तकान आपले परीन आयोजकांक मदत करप, दीस सोंपतकूच माटवांतलो कोयर एकठांय करून दुसऱ्या दिसा खातीर खुर्च्यो लावपाक आदार करप अशें भायर कोणकूच दिसनाशिल्लें समंजसपण आनी मोग महोत्सवान वांटेकार तरणाट्यांक दिलां. आयज युवा महोत्सव घडून येतना गोंय भरचे शेंकड्यांनी भुरगे आयोजनांत आयल्यात.
तरणे पिळगेक तोखेवपाक, तरणे पिळगेच्या मोगांत पडपाक येयात, गोवा युवा महोत्सवाच्या माटवांत.
चेतन आचार्य
मडगांव, गोंय.
No comments:
Post a Comment