एक काणी... म्हज्या पुतान- अनीशान हालींच बरयिल्ली. काणी अशी-
सकाळचो वेळ... दारावेली बॅल वाजली. भीत भीतच दाराच्या फटींतल्यान हांवें भायर पळयलें. भायर वाड्यावेलो फुडारी. हांवें दार उगडलें. आपल्या हातांतली पोती म्हजे मुखार धरीत ताणें म्हणलें, "तुमचे खातीर हे दोन कील कांदे, बटाट आनी एक कील तांदूळ हाडल्यात". ते हांव घेतां घेतां ताणें मोबायलाचेर एक सेल्फी घेतली. हांवें विचारलें, "कितले पयशे?" ताणें म्हणलें, "दोनशें रुपये". दोनशें रुपये हांवें ताच्या हातांत दिले आनी ते दितना हांवेंय एक सेल्फी घेतली.
दनपारच्या एकाक ताणें म्हाका सामान दितनाचो फोटो फेसबुकार घालो आनी बरयलें- 'आयज वाड्यार लोकांक सामान वाटलें'.....
हांवेंय म्हजो सेल्फी फेसबुकार घालून ताका टॅग करीत बरयलें, 'आयज वाड्यावेल्या फुडार्याक पयशे वांटले'.
दोन वरांचेर ताचो पोस्टच डिलीट जालो.
काणी हांगा सोपता. फेसबुकार ही काणी पोस्ट करतगीच ती शंभरां वयर लोकांनी शॅर केली. हजारांनी लोकांनी तिका लायक केली. कितें कारण आशिल्लें जाका लागून लोकांक ती काणी भोव आवडली? काणी लोकांक आवडली कारण ती आयच्या वास्तवाक धरून आशिल्ली.
कोरोना व्हायरसाच्या फाटभुंयेर लोकांक पुरुमेंताची तजवीज करपाची संद दिले बगर सरकारान लॉकडावन जाहीर केलो. ते उपरांत दीसपट्ट्यो गरजेच्यो वस्तू मेळोवपा खातीर लोकांचे हिसपा भायर हाल जाले. घरांत सामान ना आनी भायर सरपाक मेकळीक ना अशी परिस्थिती. अश्या वेळार गरजेवंतांक आदार दिवंक खूब जाण मुखार सरले. पूण बऱ्याचश्या जाणांनी आदार उणो आनी प्रसिद्धी चड अशे भावनेनच समाजवावर केलो.
‘गिरेस्ताची गाडी बंद पडटा तेन्ना गरिबाकच ती धुकलची पडटा’ अशें लोककवी मनोहरराय सरदेसाय आपले एके कवितेंत म्हणटा. वागाक लेगीत जाळ्यांत सांपडटा तेन्ना तातूंतल्यान भायर येवंक हुंदराचोच आदार घेवचो पडटा हें आमी लोककथेंत शिकल्यात. परिस्थिती मनश्याचेर केन्ना कसली वेळ हाडत हें सांगूंक येना. अश्या वेळार एकामेकांक आदार करप हो मनीसधर्म. तें दरेकल्याचें कर्तव्य.
पूण ह्या कर्तव्याक पाळो दितना कांय तत्वां पाळचीं अशी एक अपेक्षा आसता. उजव्या हातान दिल्लें दाव्या हाताक कळपाक जायना. जाका आपूण गरजे वेळार आदार करतां ताका भीक घेतिल्ल्याची जाणीव जावची ना हाची दखल दितल्यान घेवपाक जाय. फेसबुकार फोटोक मेळिल्ल्या लायक्सां परसय रातीन न्हिदतले कडेन कोणाक तरी आदार केल्ल्याचें समाधान चड म्हत्वाचें ही भावना आसूंक जाय.
एक दीस एक बापूय आपल्या तीन भुरग्यांक घेवन सर्कशीक वता. तिकेटी काडपा खातीर तो लायनींत उबो रावता आनी ताचो क्रमांक येतगीच तो तिकेटीच्या मोलाची वासपूस करता. सगल्या बोल्सांनी सोदून लेगीत ताचे कडेन एके तिकेटी खातीरचे पयशे उणे पडटात. तो दुख्खी जाता. ताच्या फाटल्यान उबो आशिल्ल्या मनशाच्या तें लक्षांत येता. तो तसोच बागवता. कितें तरी जमनीर पडिल्लें ते उखलिल्ल्याचें नाटक करता आनी एके तिकेटीक गरजेचे इतले पयशे त्या मुखार आशिल्ल्या मनशा मुखार धरून म्हणटा, “हे पयशे घडये तुजेच आसतले. हे पळय सकयल पडिल्ले”. त्या मनशाक खरेंच दिसता. तो पयशे घेता, तिकेट काडटा आनी भुरग्यांक घेवन उमेदीन सर्कशीच्या माटवांत भितर सरता. फाटल्यान आशिल्ल्या मनशाचो पूत हें सगलें पळयता आनी बापायक म्हणटा “पप्पा आय लव्ह यू... आय एम प्रावड ऑफ यू...”
आदार स्विकारपी मनीस परिस्थितीक लागून गरजेवंत जाला आसत पूण तो लाचार न्हय, भिकारी न्हय हाची दखल दितल्यान घेवंक जाय. आपल्या करणेन ताची प्रतिश्टा उणी जावची ना हाचें भान ताणें दवरूंक जाय.
हांव मुळाव्या शाळेंत शिकतालों तेन्ना टिफीन बी व्हरपाची आयचे सारकी रीत नाशिल्ली. सकाळीं पोटभर खावप आनी इकरांक घरा येवन पेज जेवप. दनपरां एकाक जेवन दनपरां परतून शाळेंत वचप. पूण आमकां कांय जाणांक घरच्यान टिफीन मेळटालें. आमच्या वर्गांत कांय अशे विद्यार्थी आशिल्ले जांकां टिफीन हाडप परवडना आशिल्लें. अश्या वेळार आमी आमचीं टिफिनां सगल्यां मदीं वांटून खाताले. आमच्या टिफिनांत आमचे पालक मुजरत इल्लें चडच खाण कित्याक घालताले हें आमकां व्हड जातकच लक्षांत आयलें.
हांवय कर्णा इतलेंच दान करतां मागीर कर्णाकच म्हान दानी म्हूण कित्याक म्हूण पाचारतात अशें अर्जुनान एकदां कृष्णाक विचारलें. ताचेर आपूण पुराव्या सयत तें दाखोवन दिता अशें कृष्णान अर्जुनाक सांगलें. ताणें थंयचोच एक दोंगर भांगरांत परिवर्तीत केलो आनी अर्जुनाक तो गांवच्या लोकां मदीं वांटून दिवंक सांगलो. अर्जुनान ताचें म्हणणें आयकलें आनी गांवच्या सगल्या लोकांक एकठांय आपयले. तांकां दोंगराचो इल्लो इल्लो कुडको काडून दिवंक सुरू केलें. भांगर फुकट मेळटा म्हूण कळिल्ल्यान लोक व्हडा संख्येन जमूंक लागलो. सगल्यांक भांगर वांट्टा म्हणसर दोन दीस गेले. भांगर वांट्टा तसो अर्जुनाचो अहंकारय वाडपाक लागलो. लोकांची गर्दी उणी जावपाचीं लक्षणां दिसनाशिल्लीं. निमणें तो थकलो. ताणें कृष्णाक तशें सांगलें. मागीर कृष्णान थंयचोच एक दुसरो दोंगर भांगरांत परिवर्तीत केलो आनी कर्णाक तो लोकां मदीं वांटून दिवंक सांगलें. कर्णान गांवच्या लोकांक एकठांय आपोवन हाडले आनी दरेकल्याक गरजे प्रमाणे भांगर घेवन वचात म्हूण सांगलें आनी तो थंयच्यान आपल्या घरा गेलो. ना कसलो हिशेब, ना कसलो बडेजाव, ना कसलो अहंकार. अर्जुनाक खरें दान म्हणल्यार कितें ताचो अर्थ कळ्ळो.
आमकां केन्ना कळटलो कांय खऱ्या दानाचो अर्थ!
- अनंत अग्नी
मडगांव, गोंय.
No comments:
Post a Comment