जिणेंत दर एकल्याक आपल्याक जाय तशें वागपाची मेकळीक आसपाक जाय. कितलोय गिरेस्त आसलो तरीय मनसोक्त गाड्या वयली भेळपुरी खावपाची उमेद भागोवंक मेळपाक जाय आनी कितलोय गरीब आसलो तरीय उंची कपडे घालून भोवपाचीं सपनां पळोवपाची मेकळीक मनशाक आसपाक जाय. कारण मनीस जगताच ह्या स्वातंत्र्याचेर, ह्या सपनांचेर. मात हीं सपनां पळयतना आनी पुराय करतना आपली सामाजीक जापसालदारकी, सैमा कडेन आशिल्ली आपली लागणूक आनी मनश्यां कडेन आशिल्लें आपलें नातें कोणेच विसरूंक जायना. ताचें भान, ताची जाणविकाय ताका सदांच आसची आनी जेन्ना ती शेणटा तेन्ना घडये कोरोना सारकिल्लो एक येदोसो विशाणू ल्हवूच आमच्या संवसारांत रिगता आनी मनीस कितलोय गिरेस्त वा गरीब आसलो तरीय सैमाच्या नेमा प्रमाण तो एकूच आनी सर्वसामान्य हें दाखोवन दिता.
कितलेशेच फरक करून दवरल्यात आमी ह्या समाजांत आमचे खातीर. आनी आमी ते वेळोवेळ गरज पडटा तशे पाळटात. ह्याच नेमा प्रमाण सगळ्यांनीच जगचें अशें सर्वसादारण समाजाक दिसता. म्हणून तर गिरेस्त मनश्यांनी कशें रावचें, कसले तरेचें कपडे घालचें, कसल्या गाडयांनी भोंवचे हे सगळे हो समाजूच थारावन मेकळो जाता. ह्याच गिरेस्ताच्या घरांतलो कोणूय सामान्यपणान जीण जगपाक सोदता जाल्यार ताका हजार बिरुदां लावन हो समाज मेकळो जाता. ताच्या पुराय अस्तित्वाचेर एके तरेचो प्रस्नचिन्न तो तयार करता आनी मागीर झक मारू म्हणून तो सादारण जीण जगपी गिरेस्त लेगीत परत आपल्या बेगडी जगाक वचून चिकटता.
एका वटेन सादेपणान लग्न जावन लग्नाचो खर्च गरिबांक वा गरजूंच्या शिक्षणाक वांटपी जोडप्यांचे पोस्ट आमी फॅसबुकार वायरल करतात मात आमच्या शेजरा लेगीत कोणेय सादेपणान लग्न करपाचो विचार मांडलो जाल्यार ताका फाटीं ओडटात. म्हणून घडये कितल्याश्याच जोडप्यांनी ह्या कोरोनाच्या काळांत सादेपणान लग्न करून सांगाता जीण सुरू करचे परस लग्न फुडें धुकलून ह्याच दुटेप्पी समाजाचो मान राखलो. म्हणून घडये पयसो आसून लेगीत दुसर्यांची मजत करचे परस, स्वताच्या नातरां पण्टुरां खातीर तो पयसो सांबाळून दवरपांत थोड्यांनी समाधान मानलें. कारण आशिल्लो पयसो गरिबांच्या आनी स्थलांतरीत लोकांच्या बर्या खातीर वापरिल्ले सोनू सूद सारकिल्ल्या मनशाक आमी खिणांत सुवार्थी, संदीसाधू अशीं नांवां दिवन मेकळे जाले. अशी कितलीशींच उदाहरणां आसतलीं संवसारांत जाणी आपल्यो तिजोर्यो ह्या वेळार गरजू लोकां खातीर उकत्यो केल्यो. मात तांकां आदार करपाचो सोडाच, तांची तोखणाय करपाचे जाग्यार तांच्याय वाट्याक हिणसाणीच आयली.
मरण हुमर्यार दिसतना तरी आमी आमचे वागणे, आमचे गैरसमज, आमचे सांचेबद्द विचार हांकां ब्रेक लागतलो कशें दिसतालें. मात थंय लेगीत जात, धर्म, लिंग, भायले भितरले हे फरक आमकां बादत रावले, आयजूय बादतात. ह्याय वेळार देवळांनी कितलो पयसो मोडलो आनी चर्चीन कितलो हाचे कोंत करपाक आमी बसतात. आयजूय कोरोनाची लागण जाल्ले कितले मुसलमान आनी कितले हिंदू हाचो हिशोब आमी मांडपाक बसतात. आयजूय हजारांनी लोक गोंयांतल्यान भायर गेले म्हणटकर कोरोना आतां आमकां बादचो ना असो समज आमी करून बसतात आनी भायल्यान गोंयांत येवपी लोकच कोरोना घेवन येतात म्हणून तांकां गाळी मारतात. वांटे घालपाक आमी फिशाल पूण ह्या वेळार आमी घालतात ते मनीसपणाचेच वांटे हे विसरया नाका.
एका अस्थीर, अस्पश्ट वातावरणांत जगतना मनशाक खरें म्हणल्यार जाय ती सकारात्मकता, बळगें, माया, मोग, दया उजवाड. हो उजवाड मेळटलो जाल्यार आमकां एकटावचे पडटलें. आशिल्ले नाशिल्ले सगळे फरक पयसावन ह्या कठीण वेळार एकूच धर्म पाळचो पडटलो आनी तो म्हणल्यार मनीसपणाचो. जमता तशी एकामेकांक मदत करया, जमता तशें आदाराक पावया आनी जर हे कांयच जमना जाल्यार नकारात्मक उर्जे कडल्यान पयस तरी रावया.
कांय दिसांनी शाळा सुरू जातल्यो. आमचीं माणकुलीं परत शाळांनी भितर सरतलीं. थंय शाळा उसरां सुरू जाल्यो म्हणून अभ्यासक्रम आनी पाठ्यपुस्तकांचो मारो करया नाका. तींय एका अस्थीर वातावरणांतल्यान भायर सरल्यात, तांच्याय घरांत दर एकल्यान वेगवेगळे तरेन हो लॉकडावन काळ समजून घेवपाचो यत्न केला तेन्ना तांकां पयली समजून घेवया. ह्या वर्सा घडये पुस्तकांतलें ज्ञान तांकां मातशें कमी मेळूं पूण तांणी ह्या लॉकडावनाच्या काळांत हिसपा भायर ज्ञान आनी परिपक्वताय जोडल्या. ताचो आदर आमी करया. ऑनलायन शिक्षणांतल्यान तांकां सक्षम करपाचो यत्न करतना, तांच्या भुरगेपणाक एक सक्षम इश्टागतीचो आदार दिवया. आमी शिक्षकाच्या स्थीतप्रज्ञ अवस्थेंतल्यान मातशे भायर सरून तांचे इश्ट जावया.
कामाच्या जाग्याचेर येवपी, सदां खोशी आशिल्लो तुमचो इश्ट निराश दिसलो जाल्यार ताकाय समजून घेवया. घडये ताच्या घरांतल्या कोणाची नोकरी गेल्या आसुये, वा पयस खंय तरी आशिल्लो कोण सोयरो वा इश्ट कोरोनाचो बळी थारला आसुये, ताका एक मोगाची वेंग दिवया. सदांच दुसर्यांक शक्त दिवपी कोणूय गळसाणलो जाल्यार ताका बळगें दिवया. घडये ट्रेनींत बसून गोंय सोडून गेल्ल्या कोणाय मदीं ताचोय कोण लागींचो आसत, ताचोय कोणय आपलो आसत. हरशी सगळ्यांक खोस वांटत भोंवपी कोणूय उदास दिसलो जाल्यार ताचीय विचारपूस करया. घडये संवसाराचीं सोबीत सपनां रंगोवपी ताचें लग्न लांबणेर पडला आसत, ताचीं सपनां मातशीं मुखार धुकल्ल्या आसत. खोस वांटल्यार जशी वाडटा तशें दुख्ख वांटल्यार ते कमी जाता म्हणटात. आमी हे करया.
आमी मनीसपण सांबाळया. मळबाक हात लायतना, आमच्या मुळांक घट्ट धरून रावया.
अन्वेषा सिंगबाळ
मडगांव, गोंय.
No comments:
Post a Comment