Tuesday, 23 June 2020

आर्विल्ल्या कोंकणी साहित्याचे जनक - शणै गोंयबाब


तो काळ बरोच कठीण आशिल्लो. त्या प्रतिकूल वातावरणांत शणै गोंयबाबान कोंकणी भाशेचें स्वतंत्र अस्तित्व दाखोवन दिलें. आयज शणै गोंयबाबांची जयंती. आमची भाशा, आमची अस्मिताय, आमचो स्वाभिमान हांचो दिश्टावो घडोवन हाडून आमकां गोंयबाबान भाशा आनी साहित्याचे उदरगतीची दिशा दाखोवन दिली. कोंकणीचें घटमूट मुळावण घालून दिलें. 

स्कूलांत आसतना हांव प्रियोळा रवीन्द्रबाबांगेर वतालों. तांणी म्हाका शणै गोंयबाबाचें बरप वाचपाक दिलें. 'म्हजी बा खैं गेली', ही कथा वाचून हांव रड रड रडलों. काळजाक चटको लावपी ही काणी. खर्णवीर ते पिरायेचेर म्हजे तकले वयल्यान गेलो. पूण परत परत वाचलो. उतरावळ आवडली. 'संवसार बुट्टी' लेगीत अशीच उतरांनी संपन्न. कोंकणी भाशेची ही तांक पळोवन हांव अजापीत जालों. रवीन्द्रबाबां कडेन उपरांत ते विशीं चर्चा केली. तांणी मोलादीक मार्गदर्शन केलें.

कांय तांदळांक बरो वास आसता. पावस पडटकच मातयेक बरो वास येता. कुळागरांत वचशात जाल्यार, तातूंत आमकां तरेतरेच्या वासांचें सालाद हुंगपाक मेळटलें. जाय जाय शे वास! शणै गोंयबाबांचे सगळे बरपावळींत तांच्या उतरांक असलो एक निजाचो वास आसा. वजन आसा. कांय उतरां आयज वापरांत नासत. पूण कांय उतरां जीं कोंकणींत आसात पूण आमी अज्ञानाक लागून वापरिनात ताची सुलूस तांच्या बरपांतल्यान लागता. कोंकणी भाशेचो जो गोडवो आसा ताचो थाव लागता. कोंकणी भाशेचो नाद, लय, तांक हांचो दिश्टावो समग्र शणै गोंयबाब साहित्यांतल्यान घडटा. 

आयचे घडयेक गरज आसा ती शणै गोंयबाब हांचें साहित्य ऑनलायन स्वरुपांत मुखार हाडपाची. तें ओडलायण्या व्हिडियो स्वरुपांत मांडूं येता. सुरवेक वेंचीक साहित्य हाडूं येता. ऑडियो रुपांतूय गोंयबाबांचें वेंचीक साहित्य-वाचन करून पार्श्वसंगीत दिवन बऱ्या स्वरुपांत मांडूं येता. शणै गोंयबाबांचें साहित्य ऑडियो बूक्साच्या रुपांत उपलब्ध करूंक जाय. शणै गोंयबाबांचे विचार खूब प्रेरक आसात. विद्यार्थ्यां खातीर तांणी केल्लें मार्गदर्शन आयज लेगीत स्फूर्त दिता. तातूंतले कांय वेंचीक विचार वेबसायटींचेर दिवं येता. ते वॉट्सएप, फेसबूक आनी हेर समाजीक माध्यमां वरवीं घोळोवं येतात. कारण आयचे घडयेक समाजीक माध्यमां इतलीं शक्तीशाली जाल्यांत की सेकंदा भितर खबरो आनी मजकूर, फोटे जगभर पावतात. शणै गोंयबाबांचें जिवीत आनी कार्य ह्या विशयाचेर कोंकणींत आनी इंग्लीशींत बरप आसा. ताचे वयल्यान दोनूय भाशांनी एक लघुपट तयार करूं येता, जेवरवीं तरनाटे पिळगेक तांची वळख घडूंक पावतली. निदान एक धाकटुलो व्हिडियो करूं येता, जाका लागून तांच्या वावराची तोंडवळख भुरग्यांक जावंक पावतली. जगभर कोंकणी लोक आनी मनीस पातळ्ळ्यात. तांचे मेरेन हें साहित्य पावोवपाची गरज आसा. कोंकणी विद्यार्थी आनी अभ्यासक हांकां हाचो बरोच लाव जातलो.

शणै गोंयबाबांची पुस्तकां हांवें जायत्या इश्टांक भेट दिल्यांत. गोवा कोंकणी अकादेमीन तांचें समग्र साहित्य चार खंडांनी उजवाडायलां. स्कॉलर गोपाळ चिप्पलकट्टी आकाशवाणी पणजी केंद्राच्या खबरां विभागाचे मुखेली आशिल्ले. तेन्ना तांकां हांवें शणै गोंयबाबान भासशास्त्राचो कितलो खोल अभ्यास आनी संशोधन केल्लें तें सांगिल्लें. एक दीस हांवें म्हळें, सर, तुमकां हांव गोवा कोंकणी अकादेमींतल्यान शणै गोंयबाब साहित्य हाडून दितां. दुसरे दिसा गोपाळरावान सकाळीं धा पयलीं गोवा कोंकणी अकादेमींत वचून हे चारूय खंड विकत घेतले आनी म्हाका फोन केलो – "मुकेशराव, गोंयबाब खंड घेतले मी." हांव भेट दीत म्हूण तांणी आदींच ते घेतले. तांची लक्तुबाय दिसली. तांणी ती झपाटिल्ले भशेन वाचले. उपरांत म्हाका एक दीस शणै गोंयबाब हांची भासशास्त्राची जाण कितली खोल आशिल्ली तें गोपाळरावान पटोवन दिलें.

गोपाळरावान उपरांत तांचे वळखीचे पुणेचे एके प्राध्यापिकेक ती गोंयांत आयिल्ले कडेन गोंयबाब साहित्याचे चारूय खंड विकत घेवन दिले. तिणें पुण्याक पावसर विमानतळार, विमानांत बी पयल्या खंडाचो बरोच भाग वाचलो, अशें तांणीच म्हाका त्या दिसा सांगलें. 

चार्ज जावपा खातीर आमीय गोंयबाब साहित्य अदींमदीं परत परत वाचूंक जाय. हांवें चारूय खंड मेजावयल्या रॅकाचेर दवरल्यात. केन्नाय काडटां आनी वाचतां. 'वलीपत्तनाचो सोद' आसूं वा 'बाबुमामालो पणस' आसूं.... थोडो वेळ वाचलो काय तातूंतलो कोंकणीचो जादू आंगार कांटो हाडटा. 

    हो अणभव, ही प्रेरणा, ही स्फूर्त याद करून दिता – तूं तुजे आवयभाशेक कोंकणीक देणें लागता. सेवा भावनेन तें पावयत राव. तुजे तांकी प्रमाण. हो कितें म्हणटा, तो कितें करता, तुका कांयच लागना. तूं आनी कोंकणी. मदीं तुजी सेवा. आनी कोणूच ना. ही स्पश्टता घे आनी मुखार वचत राव!   


मुकेश थळी

फोंडें, गोंय.

 

No comments:

Post a Comment

करमळेच्या तळ्यांत

 करमळेच्या तळ्यांत  गीतकार - प्रसाद लोलयेकार करमळेच्या तळ्यांत भोंवडेक आयल्यांत सुकणीं थोडीं आयल्यांत एकोडीं थोडीं चोंब्यांनी.. पयस पयस सायब...