डिप्रेशन येता तेन्ना… - प्रशांती तळपणकार

डिप्रेशनांत आशिल्लें तेन्ना जगा कडेन पळोवपाची एक नवी नदर मेळ्ळी.
म्हाका तीन वर्सां पयलीं कॅन्सर जालो. सगले लागींचे पयसुल्ले लोक मजतीक धांवून आयले. हांव बरें जालें. पूण पांच वर्सां वखदां घेवचीं पडटलीं अशें दोतोरोन सांगलें. ते प्रमाण हांव वखदां घेतां. हीं वखदां घेतकूच डिप्रेशन येतलें आं, मातशें सांबाळून अशेंय सांगलें.
गुळयो घेता. मातसो केन्नाय मूड ऑफ आसता. दुख्खी दिसता पूण डिप्रेशन ना. ताचें एक कारण आसा आनी काणी.
हांव 1994 सावन कितलीशींच वर्सां डिप्रेशनांत आशिल्लें. त्या वेळार म्हाका म्हज्या जिविता कडेन, जगा कडेन पळोवपाची एक नवी नदर मेळ्ळी. जाका लागून डिप्रेशन येवपी गुळी घेवन लेगीत हांव बरें आसतां. खरें हांसता. तर ती काणी अशी…
म्हज्या जिवितांत 1993-94 वर्सा वेगळ्यो वेगळ्यो घडामोडी जायत गेल्यो. हांव सामके रागीट, चिडचिडें, कपलार हजार-बाराशें आटयो घालून भोंवपाक लागलें. म्हाका जेवण-खाण सुचना जालें. रूच गेली. कांयच नाकाशें दिसूंक लागलें. म्हजो घोव 24 x 7 वरांय बिझी. कितें करप कळना जालें. मरणाचे विचार परतून परतून मनांत येवंक लागले. कुळारच्या विरोधांत लग्न केल्लें म्हणटकूच तांचे कडेन कशें वतलें? हांव तेन्ना पिपल्स हायर सेंकडरींत शिकयतालें आनी एक दीस मानसीक भलायकेचेर लॅक्चर दिवंक दोतोर राजेश धुमे आयलो. ताचो फोन नंबर घेवन ताका फोन केलो. ताका वचून मेळ्ळें. ताणें कांय वखदां दिलीं. सांगलें, तुका डिप्रेशनशे दिसता. पळोवया.
हांव भिलें ना. नव्या झुजाक फुडो करुया म्हणलें. म्हज्या लागींच्यांक सांगलें. कोणाक खरें दिसलें ना. खुबशा जाणांनी सांगलें, ‘‘तीं वखदां घेवं नाका. ती जिवाक बरी न्हू. हें डिप्रेशन म्हुणून फॅड येयलां.’’
हांवें कोणाचें आयकूंक ना. वखदां घेतलीं. स म्हयन्यांनी हांव बरें जालें. परतून जिवीत आसा तशें सुरळीत रुळार आयलें. ऑफीस काम, घरकाम, चलो, नाटकांच्यो येसायो, हें आनी तें. तशें हांव सभावान सामकें सादें आशिल्लें. (आतां निखालस ना) सामके भावार्थी. कोणेय कितेंय सांगचें आनी म्हाका तें खरें दिसचें.
म्हाका दिसतालें सगलें जग हे साने गुरुजीन ‘शामच्या आईन’ पितारलां तशेंच आसा. व्हडल्यांचो मान राखपाक जाय. जाण्ट्यांची सेवा करपाक जाय. सगल्यांचेर विस्वास दवरपाक जाय. गरिबांक मजत करूंक जाय. अशें सगलें करतकूच जग आपले कडेन खूब बरें वागता.
पूण ल्हवू ल्हवू म्हाका खऱ्या समाजाची सत्यताय दिसूंक लागली. दांभिकताय कळपाक लागली. ज्या लोकांक हांव जीव काय प्राण करतालें तीं म्हज्या फाटल्यान तासमपट्टी करता तें कळ्ळें, मजत करता तांकां आनिकूय मजत जाय पडूंक लागली आनी म्हाका जमलें ना जाल्यार फाटल्यान उलोवंक लागलीं.
बरें हें सगलें जाता तें सांगतलें कोणाक? परतून एकदां 2003-04 वर्सा हांव ‘घो’ जालें आनी खोल खोल डिप्रेशनांत गेलें. फक्त म्हज्या भुरग्यां खातीर म्हाका जगूंक जाय इतलें कळटालें. म्हाका तेन्ना दिसतालें म्हजे वांगडा कोणेय बसचें, म्हाका दिसता तें आयकून घेवचें. म्हाका याद आसा हांवें एक दीस म्हज्या घोवाक सांगलें, ‘प्लीज म्हाका वेळ दी. दोतोरान सांगलां, हांवें कोणा कडेन तरी उलोवंक जाय.’
ताणें म्हाका सांगलें, ‘कितें करूं? हांव जाणा हांवें तुका वेळ दिवंक जाय पूण म्हज्या ऑफिसांत नवीन भुरगो आसा. सामको हुशार. ताका म्हजी गरज आसा. हांव सुटी घेवंक शकना’. (आतां सांगल्यार तो म्हणटा हें अशें जालेंच ना)
दोतोरान खर गुळयो दिल्यो. हांव सकाळीं गुळयो घेतालें. कामाक वतालें. दनपरां येवन न्हिदतालें. म्हाका न्हीद, न्हीद आनी न्हीद. पूण म्हज्या लागींच्या लोकांक हांव सांगतालें, म्हाका डिप्रेशन आयलां. ‘हेंऽ, तुका आनी डिप्रेशन? तूं आमकां डिप्रेशन दितलें. तुका कितें कमी आसा?’ कोणेंय अशें म्हणलें कांय म्हाका खूब अपराधी दिसतालें. आपसुवार्थी दिसतालें. तूं सदांच तुजेच चिंतत रावता, इतलें कित्याक चिंत्ता? अशें म्हणलें कांय मनाक खूब लागतालें. थाकाय आशिल्ली ती दोतोर राजेश धुमेची.
ताणें आनी दोतोर ऑस्करान म्हाका एक गजाल सांगली, ‘तुका कितेंय दिसूं? थांबनाका. तूं तुजें काम करीत राव. बरय, नाटकांनी काम कर, सिनेमा कर… म्हणटकूच संद मेळ्ळी जाल्यार तेंवूय करतालें. मजगतीं, म्हजे चलयेक डिस्लेक्सिया आसा म्हणून कळ्ळे’. ह्या कंडिशना विशीं तितलें खबर नाशिल्लें. म्हणटकूच हांव खूब भियेलें. स्वताकूच दोश दिवंक लागलें.
अश्या वेळार म्हजी इश्टीण निश्ठा देसायाची आत्या डॉ. उषा देसायाच्या कानार म्हज्या डिप्रेशनाची गजाल पडली. ती बसली आनी तिणें म्हाका सगलें विचारलें आनी ‘फिलींग गूड’ हें डॉ. डॅव्हीड बन्साचें स्वताक मजत करपाचें (सेल्फ हेल्प) पुस्तक हाडून दिलें.
दोतोर राजेशान म्हाका मेंदवांतले कॅमिकल अस्तिरते विशीं सांगिल्लें तें त्या पुस्तकांत बरें मांडला. हांवें तें वाचलें आनी त्या पुस्तकांत जगा कडेन पळोवपाच्यो धा चुकीच्यो पद्दती सांगल्यात तें वाचलें. आपलो दृश्टीकोण बदलपाक कितें करप हाचे स्वपाठ दिल्यात. चोपडी घेवन हांवें ते सद्दां स्वपाठ केले.
दोतोरांचो सल्लो आनी तें पुस्तक हांच्या आदारान 14 वर्सांनी हांव डिप्रेशनांतल्यान भायर सरलें. गुळयो बंद केल्यो. ह्या सगल्या बोवाळान म्हज्या तोंडा वयलो हांसो केन्ना चड बावलो ना. फक्त वखदांक लागून मोठो बारीक जायत रावलो. पूण वखदां थांबतकूच हांव खऱ्या अर्थान हांसूंक शिकलें.

प्रशांती तळपणकार